Komuniti adalah asas kepada pembinaan sejarah negara. Cerita, pengalaman dan peristiwa yang berlaku dalam komuniti dapat menjadi sumber penting untuk memahami latar belakang sejarah, peristiwa dan perubahan yang berlaku dalam komuniti dan negara. Penemuan sumber sejarah baharu di komuniti akan dapat melengkapkan naratif pensejarahan negara dalam memahami sesuatu peristiwa yang berlaku pada masa lampau.
Sebagai contoh di George Town, komuniti yang terdiri daripada pelbagai etnik seperti Melayu, Cina, India dan lain-lain telah bersama-sama membina warisan budaya yang kaya dan unik. Mereka tidak hanya menyumbang kepada pembangunan fizikal bandar, tetapi juga kepada pemeliharaan warisan tidak ketara seperti seni, kraf dan tradisi lisan. Begitu juga dengan komuniti Minangkabau di Negeri Sembilan, melalui sistem Adat perpatih telah membentuk struktur sosial dan politik yang unik. Mereka memainkan peranan penting dalam pembentukan identiti negeri dan negara secara keseluruhannya. Komuniti Temuan, sebagai salah satu kumpulan Orang Asli, telah lama mengamalkan pertanian dan perhutanan sebagai sumber kehidupan. Mereka bukan sahaja menjaga alam sekitar, tetapi juga mempertahankan budaya dan tradisi mereka yang kaya walaupun menghadapi cabaran modenisasi.
Kisah-kisah ini menunjukkan bahawa komuniti bukan sahaja penerima perubahan, tetapi juga ejen aktif dalam membentuk sejarah dan budaya negara kita. Tanpa penglibatan aktif komuniti, banyak aspek sejarah kita mungkin akan hilang ditelan zaman.
Seiring dengan itu, bagi melengkapkan pendokumentasian sumber sejarah komuniti, YB Aaron Ago Dagang, Menteri Perpaduan Negara telah mencadangkan Arkib Negara Malaysia (ANM) agensi di bawah Kementerian Perpaduan Negara untuk mengadakan Program Arkib Komuniti yang merupakan program baharu tahun 2025. Program ini juga telah dimasukkan sebagai salah satu inisiatif Ikhtiar 4 – Perancangan Strategik Kementerian Perpaduan Negara (KPN) Tahun 2025: Komuniti Sosio-Budaya, khususnya di bawah Kluster Semarak Perpaduan. Bagi melengkapkan inisiatif ini, Laman Web Khas Arkib Komuniti disediakan untuk memberi informasi terkini dan capaian maklumat koleksi bahan komuniti dalam talian.
